Zo voorkom je voetjes tussen de spaken
Met de voet tussen de spaken. Vooral bij kinderen tussen 3 en 6 jaar komt dit vaak voor als ze achter op de fiets zitten. In 2018 kwamen per dag gemiddeld 9 kinderen van die leeftijd op de eerste hulp terecht, vaak met ernstig verwondingen. Bijna 1 op de 3 van deze kinderen had een gebroken bot. Dit soort ongelukken kun je voorkomen met voetbeschermers (spaakafschermers) op je fiets. In dit artikel lees je daar alles over.
Fietsstoeltjes hebben betere spaakafscherming (voetbeschermers) dan vroeger. Toch komt het nog té vaak voor dat een kindje met de voet tussen de spaken komt. De meeste kinderen die op de eerste hulp terechtkomen zaten:
- achterop zonder voetsteuntjes en rugleuning (41,3%)
- achterop met alleen voetsteuntjes en een rugleuning (14,5%)
- achterop in een fietsstoeltje (13,2%)
Even achter op de fiets naar school. De voetsteun stond een beetje scheef. Toen is de voet ervan afgegleden, door de jasbeschermer zo in de spaak. Diepe wond, loopgips, 8 weken met krukken lopen...
Risico op voet tussen de spaken onderschat
Uit onderzoek blijkt dat ouders zich vaak niet bewust zijn van de risico's van fietsen zonder voetbeschermers. Ook onderschat iedereen de kans erop, ze denken dat het niet zo vaak voorkomt. Uit onderzoek van VeiligheidNL blijkt dat:
- bij meer dan de helft van de ouders een fietsstoeltje met onvoldoende voetbescherming werd gebruikt.
- 6 op de 10 ouders die hun kind in een fietsstoeltje hadden, de voetriempjes niet (goed) vastmaken.
- kinderen voor korte (onverwachte) stukjes soms los achterop zitten.
- er bij 9 op de 10 ouders die hun kind los achterop hadden, géén voetbeschermers op de fiets zaten.
Let op!
Let op!
Jasbeschermers zijn geen veilige voetbeschermers!
Nooit meer voetjes tussen de spaken
Ook al denk je, dit overkomt mij niet. Het kan altijd gebeuren. Voorkom dit:
- Wees je bewust van de risico’s en neem jouw kind áltijd veilig mee op de fiets.
- Gebruik zo lang mogelijk een fietsstoeltje mét voetbeschermers. Maar let op. De voetbescherming alleen is niet voldoende om een voet tussen de spaken te voorkomen. Daarvoor moet je ook altijd de voetriempjes gebruiken. Doe dit dus bij elk ritje, hoe kort het ritje ook is.
Wat is goede voetbescherming?
- Tegenwoordig hebben bijna alle fietsstoeltjes die op de markt komen voetbeschermers die aan het stoeltje vastzitten (geïntegreerde voetbescherming). Bij de voetensteuntjes zit een grote harde plaat die de voeten van je kind beschermt. Deze platen moeten volgens de veiligheidsnorm groot zijn, omdat in de praktijk nog altijd blijkt dat voetriempjes niet altijd worden gebruikt. Wanneer je dus een ouder fietsstoeltje gebruikt zonder deze extra platen is de kans op voeten tussen de spaken groter.
- Oudere fietsstoeltjes kunnen alleen bakjes hebben waar de voeten van je kind in passen. Je hebt hier extra beschermplaten bij nodig. Gebruik ook hier altijd de voetriempjes.
Als je een fietsstoeltje tweedehands koopt, kan het zijn dat er geen beschermplaten meer bij zitten. Deze zitten mogelijk nog op de fiets van de verkoper of misschien zijn ze kwijt geraakt. Dit stoeltje geeft risico op spaakbeknelling als de voeten van een kind niet vast zitten met de riempjes. Vraag naar de beschermplaten bij de aankoop. Of nog beter, kies liever voor de nieuwe fietsstoeltjes met geïntegreerde voetbescherming.
Groot genoeg? Ook dan voetbeschermers!
Past jouw kind niet meer in het fietsstoeltje? Of is je kind zwaarder dan 22 kilo? Dan mag je kind los achterop de fiets. Let op:
- Gebruik nog steeds voetensteuntjes, een rugsteun en goede voetbeschermers! Ga bijvoorbeeld op zoek naar harde platen die je op je wiel kan bevestigen.
- Stevige fietstassen met een harde binnenkant zijn handig, en ook nog eens geschikt als bescherming. Je kind kan de voeten in de tassen steken. Dus ook dit kan je gebruiken
- LET OP: Jasbeschermers zijn te dun en daardoor geen goede spaakafscherming.
Zelf leren fietsen
Vanaf ongeveer 4 á 5 jaar kan je kind beginnen met oefenen om zelf te leren fietsen.
Onderzoeken laten voorzichtig zien dat met een loopfiets je kind sneller kan leren zelf te fietsen. Dat betekent dat je kind dan ook minder lang achterop de fiets hoeft te zitten. Een kind kun je tot 22 kilo (ongeveer 6 jaar) achterop de fiets meenemen in een fietszitje. Maar omdat er veel voeten tussen de spaken komen in de leeftijd van 3 t/m 6 jaar, is het al goed om ze te leren zelf te gaan fietsen. Welke stappen zet je bij het zelf leren fietsen?
- Als je kind begint met lopen (rond 1 jaar jaar), kun je starten met de loopfiets met 3 of 4 wielen.
- Als je kind al goed kan stappen met die loopfiets, kun je de loopfiets met 2 wielen gaan proberen.
- Als je kind goed kan balanceren, kun je overstappen naar een gewone fiets (rond de 4/5 jaar). Zijwieltjes zijn misschien niet eens nodig!
Er gebeuren ook ongevallen als kinderen zelf fietsen. Goed en snel zelfstandig kunnen fietsen is dus mooi meegenomen, omdat dat een belangrijk onderdeel is van fietsen. Maar echt deelnemen aan het verkeer, waarbij het ook gaat om het leren van verkeersregels en inschattingen kunnen maken moeten ze uiteraard ook nog leren.
Meer informatie over voetbeschermers
Lees meer over goede spaakafscherming op de site van de Consumentenbond.